در سال 2013 فرهنگ و سنت قهوه ترک جای خود را در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به خود اختصاص داد.
به طور کلی قهوه ترک در فرهنگ و آداب و رسوم مردم ترکیه جایگاه ویژهای دارد بهطوریکه کلمه ترکی “kahvaltı” که به فارسی به معنای صبحانه است در ترکیه به عنوان وعده غذایی “قبل از قهوه” در نظر گرفته میشود.
در فرهنگ ترکی هنگام بازدید از دوستان و خانواده، قهوه ترک همیشه بخشی آداب و رسوم مردم ترکیه در پذیرایی از میهمان است همچنین بخش جدا نشدنی جشنها اعم از جشنهای عروسی، نامزدی، تولد و تقریباً هر چیزی است که فکرش را بکنید.
علاوه بر این، نوشیدن قهوه نوعی سرگرمی و وقت گذرانی است از آن جایی که قهوه موادی غیر حلال و جامد دارد، همیشه مقداری از آن ته نشین شده و این رسوبها به اشکال و تصاویر مختلفی شباهت پیدا میکنند. بسیاری از افراد به ارتباط بین این اشکال و تصاویر در فنجان فردی که قهوه را نوشیده اعتقاد دارند و به پیشبینی آینده و اطلاع از غیب از این راه باور دارند.
جالب است بدانید قهوه مورد نیاز برای گرفتن فال قهوه، قهوه ترک است؛ در واقع دلیل استفاده از قهوه ترک به واسطه ناخالصی یا دُرد است که در این قهوه وجود دارد.به واسطه محبوبیت بی حد و حصر این نوشیدنی در میان مردم ترکیه، قهوهخانههای ترکیه بسیار پررونق هستند.
تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
اما قهوه ترک چیست و چه چیزی آن را از سایر انواع قهوه متمایز میکند؟
لازم است بدانید هر نوع دانه قهوه را میتوان برای قهوه ترک استفاده کرد از جمله دانههای قوه عربیکا.
پودر قهوه ترک، خیلی ریزتر و نرمتر از سایر قهوههای معمولی است که دلیل آن نیز مشخص است! اصولا دانههای قهوه ترک را بسیار ریزتر آسیاب میکنند با اینحال به دلیل وجود برخی ناخالصیها و مواد نامحلول در آب قسمتی از آن همیشه در ته فنجان تهنشین میشود.
قهوه را (با شکر) در ظرف مخصوصی به نام جِذوه (Cezve) میجوشانند و تا زمانی که کف کند چندین بار این عمل جوشیدن را تکرار میکنند.
جذوه یا قهوه جوش سنتی برای دم کردن قهوه ترک
جذوه (به عربی: جذوة، به ترکی عثمانی: جذوه، به ترکی استانبولی Cezve است نام دیگری تحت عنوان ایبریک به انگلیسی Ibrik دارد و نوعی قهوهجوش است که برای تهیهٔ قهوه ترک بهکار میرود.
بدنه آن از فولاد ضد زنگ، برنج، مس یا سرامیک ساخته شدهاست. این ظرف دارای دستهای بلند است که از سوختن احتمالی دست جلوگیری می کند. لبهدار بودن آن، ریختن قهوه در فنجان را آسانتر میکند. باریکتر بودن دهانه جذوه سبب تشکیل کف روی قهوه میشود.
(منبع: ویکیپدیا)
انواع قهوه ترک
- 1قهوه ترک مِنِنجیکMenengiç
قهوه مننژیک در واقع از دانههای قهوه تشکیل نشده است، مِنِنجیک قهوهای است که از میوه درختی به دست میآید که نام لاتین آن pistacia terebinthus است که در کشور ترکیه به مننژیک یا مننجیک معروف است بنابراین در واقع قهوه نیست.
درختان مننجیک (Menengiç) که در بین مردم با نامهایی مانند چیتلنبیک، چدن، چیتلیک نیز شناخته میشوند، در بسیاری از نقاط ترکیه به صورت خود به خودی رشد میکنند که از جمله این مناطق میتوان به مناطق کوهستانی مدیترانه، جنوب شرقی آناتولی و مناطق آناتولی مرکزی اشاره کرد.
این نوشیدنی که در میان مردم به عنوان یکی از انواع قهوه ترک شهرت دارد از خشک کردن، برشته کردن و سپس آسیاب کردن میوههای درخت مِنِنجیک (Menengiç) به دست میآید.
- 2قهوه دیبکDibek Coffee
قهوه ترکی دیبک یک نوع از انواع قهوه ترکی است که با سنگ آسیاب شده و معمولاً در هاون سنگی کوبیده و آسیاب میشود.
نحوه آسیاب کردن آن فقط طعم آن را تغییر میدهد و هم از نظر رنگ و هم از نظر طعم نسبت به قوه ترک سنتی کمی سبکتر خواهد شد.
همچنین از قوه ترک سنتی کمی غلیظتر و دمکردن آن کمی متفاوت است برای مثال به جای آب سردی که برای آمادهسازی قهوه سنتی ترک استفاده میشود؛ در تهیه قوه دیبک از آب گرم استفاده میکنند.
قهوه دیبک از 8 ماده مختلف تشکیل شده است که عبارتند از: سلپ، قهوه برشته، صمغ ماستیک، شکلات، هل، خامه و هل و سه سبزی به روش آسیاب کردن در هاون سنگی تهیه میشود. قوام این قهوه بیشتر بوده و رنگ آن روشنتر از قهوه ترک است.
سلپ آردی است که از ریشههای گیاه ارکیده (از جمله گونههای Orchis mascula و Orchis militaris) تهیه میشود. این ریشهها حاوی پلی ساکارید مغذی و نشاستهای به نام گلوکومانان هستند.
ماستیک نیز شیره صمغی از درخت بنه است که بومی یونان است.
- 3میراMirra Coffee
میرا یکی از انواع قهوه ترک تلخ سنتی است که در استانهای هاتای، آدانا، اورفا و ماردین ترکیه و همچنین در برخی کشورهای عربی مانند لبنان و سوریه تهیه میشود که گاهی به درستی قهوه عربی نیز نامیده میشود.
از آنجایی این نوع قهوه بسیار تلخ است مِر در اسم این قهوه از واژه عربی مر به معنای تلخ گرفته شده گرفته شده است. قهوه میرا در فنجانهای کوچک و بدون دستهای شبیه به فنجانهای اسپرسو ایتالیایی سرو میشود.
دانههای قهوهای که برای آماده کردن قوه ترک میرا مورد استفاده قرار میگیرد دانههای قهوه عربیکا یا قهوه عربی است که برای هر چه بیشتر تلخ شدن دوبار حرارت میبینند و یا برشته میشوند.
همچنین این مدل قهوه نسبت به سایر انواع قهوه ترک از جمله قهوه ترک سنتی درشتتر آسیاب میشود. لازم به ذکر است که در هنگام دم کردن قوه ترک میرا برای معطر کردن و کمکردن تلخی آن، به آن هل اضافه میکنند.
روشهای متفاوت دم کردن قهوه ترک
قهوه ترک با روشهای متفاوتی تهیه میشود؛ روی شن، زغال و یا حتی خاکستر! روشهای متفاوت دم کردن انواع قهوه ترک؛ روی طعم قوه تاثیر میگذارد.
اگرچه دم کردن قهوه روی شن سنتیترین روش است با اینحال شما هر سه روش را به طور معمول در ترکیه خواهید دید، و البته که دم کردن قهوه ترک در خانهها بیشتر اوقات روی اجاق گاز انجام میشود.
میتوان شکلات، هل، وانیل، فندق و کارامل همگی را به قهوه ترک اضافه کرد، اگرچه رایج ترین افزودنی ماستیک است که پیشتر گفتیم صمغ نوعی درخت به نام درخت بنه است.
ماستیک عطر و طعم منحصربهفردی به قهوه ترک اضافه میکند به طوریکه روی طعم اصلی قهوه تاثیر نگذاشته و برعکس آن را خوشطعمتر میکند.
بدون دیدگاه